Türk Dil Kurumu sözlüğünde kendine yenileşim olarak yer bulmuş inovasyon kelimesi hemen hemen hepimizin son yıllarda oldukça çok duyduğu bir kelime haline geldi. Peki inovasyon nedir? Proje inovasyon yönetimi nedir ne nasıl yapılmalıdır? Bu yazımızda bu sorulara cevap vermeye çalışırken inovasyona proje yönetimi açısından yaklaşacağız.
En basit tanımıyla inovasyon farklı yeni fikirler geliştirmek ve bunları uygulama çabaları bütünüdür. İnovasyon ile ilgili inovasyonu daha iyi açıklayan faklı tanımlara da var. Örneğin Braden Kelley Nisan 2016’da yayımladığı Innovation is Change (İnovasyon değişimdir) makalesinde inovasyonu şu şekilde tanımlıyor : “Innovation transforms the useful seeds of invention into widely adopted solutions valued above every existing alternative” (Yenilik, buluşun faydalı tohumlarını var olan her alternatifin üzerinde değer biçilen yaygın kabul görmüş çözümlere dönüştürür.). Tanımlardan da anlaşılacağı üzere inovasyon bir icat değil, icatların sonuçlarından yararlanılabilir ancak asıl önemli olan ekonomik getirisi olan ve henüz gerçekleşmemiş bir şeyi ortaya çıkarmaktır.
Günümüzde rekabetin çok yüksek olduğunu düşünerek firmaların devamlılığı sağlayabilmesi için inovasyon yapmaları zorunlu hale gelmiştir. Bu kapsamda inovasyonu teknolojik gelişim ile ilişkilendirmek yanlış olmayacaktır. Yapılan araştırmalar teknolojik değişimin de ekonomik büyümenin şekillenmesinde kritik bir etken olduğunu göstermektedir. Teknolojik üstünlük yaratmak ve bunu sürdürmek uzun vadeli stratejik planlama gerektirmektedir. Kuruluşlar bireylerin birlikte daha verimli sonuçları alabilmesi için yapılaşmışlardır. Ancak kuruluşların başarısı, çalışanların birlikte çalışma becerilerine bağlıdır. Bu becerinin en önemli göstergesi; doğru seçimler yapılması, seçilen stratejilerin uygulanabilmesi ve ulaşılan sonuçlar hakkında doğru geri bildirimin oluşturulabilmesidir. Bunu da başarabilmenin en doğru yolu da muhakkak stratejik planlarımızı proje yönetimi esasları çerçevesi içerisinde ne derecede uygulayabildiğimizden geçmektedir.
Teknoloji ve inovasyon yönetiminde başarı sadece stratejik kararlar alınması ile değil, aynı zamanda projelerin fikir aşamasından ticari bir ürüne veya verimli yeni bir üretim sürecine dönüşmesi ile elde edilir. Bu süreç bir çok problem çözme faaliyetini içerir ve proje yönetimi, pazar oluşturma ve değişimin yönetimi gibi kabiliyetleri gerektirir. Geliştirilmiş projelerin uygulanması süreci de geliştirme projelerine bazı benzerlikler göstermektedir. Her uygulama başı ve sonu olan bir projedir; zaman çizelgesi ve karar aşamaları olan bir planı, sorumluluk dağılımı yapılmış bir proje ekibi vardır.
Uygulama projelerini başarıyla sonuçlandırmak için iş akış diyagramı, iş-zaman çubuk diyagramı, proje adımları arasındaki ilişkileri gösteren ağ diyagramı, çizelge/maliyet eğrisi, iş-dağılım ağacı ve proje ekip toplantıları gibi araçlar kullanılabilir. Proje ekibi yeni teknolojiyi uygulamaya geçirecek yetenek ve bilgiye sahip birden fazla disiplinli bir grup olmalıdır. Teknolojiyi geliştirenler, fiziksel olarak kuranlar/uygulayanlar ile kurulma sonrası teknolojiyi kullanacakların tümü ekipte yer almalıdır. Ayrıca yeni teknolojinin firma ölçeğinde benimsenmesi için ekip dışındakiler de gelişmeler ile ilgili bilgilendirilmelidir.
Yeni teknolojilerin uygulanması firma süreçlerinde değişime neden olur. Aynı zamanda globalleşme, müşteri isteklerindeki farklılaşmalar, bilişim sektöründeki gelişmeler, yeni firmalar ve hukuksal çerçevedeki değişimler de firmaya değişim için baskı getiren diğer unsurlardır. Firmaların ayakta kalmayı başarabilmesi ve büyüyebilmesi için risk ve zorluklar içeren bu değişimleri yönetebilmeleri gerekir.
